Avrupa’nın Fethi _{Osmanlı Cihana Nasıl Hükmetti?}

Usta askerî tarihçi Gábor Ágoston Avrupa’nın Fethi’nde, Orta Çağ Balkanlarında yavaş ve diplomatik kurnazlıklarla dolu Osmanlı yayılışını ilk defa tüm ayrıntılarıyla resmediyor: siyasi evlilikler, hızla değişen ittifaklar, Osmanlıları müdahaleye davet eden iş birliğine açık yerel güç odakları ve uç beyleri... İstanbul’un fethinden sonra doğan Müslüman Roma’nın Mohaç’ın ardından Habsburglarla cihan hakimiyeti kavgasına tutuşması… Kapitülasyonlar yoluyla Katoliklere karşı Protestan devletlerin güçlendirilmesi… Hint Okyanusu’nda kaçan fırsatlar… Gerçekleştirilemeyen Süveyş, Don-Volga, Sakarya-Marmara kanalları…
Ágoston, Osmanlı stratejisini ele alırken Habsburglar ve Safeviler karşısında Osmanlıların üstünlüklerini ve zayıflıklarını ihmal etmiyor: Emperyal rekabette başkentleri taviz ve müzakereye zorlayan yerel güç odakları, “kızıl elma” ve “cihat” retorikleri ile jeopolitik gerçeklerin uyuşmazlığı ve nihayet II. Viyana Kuşatması’ndaki hezimete giden yolda yaşanılan kurumsal sorunlar.
Osmanlılar Avrupalı rakiplerine göre ne daha savaşkandılar ne de daha saldırgan. Din ve etnisite bir gerileme sebebi değildi. Daimî elçiler ve merkezi istihbarat noksanlığında bile Avrupa’yı günü gününe takip ettiler. Ne var ki “İslam’ın Son Pehlivanı” uzun vadede bu noksanlıkların bedelini ödedi. Avrupa’da ortaya çıkan haritacılık, fennî askerlik ve yeni mali, idari düzene ayak uyduramadıkça savunmaya çekildi.
Ágoston titizlikle hazırladığı bu eserinde, Osmanlıların sınırları koruma mücadelesini, imparatorluğun zayıflama sebeplerini, Habsburglar ve Safevilerle olan rekabetin detaylarını ele alıyor. Osmanlıların 14. yüzyıldaki yükselişinden 1683’teki Viyana Kuşatması’na kadar uzanan etkileyici tarihini anlatıyor. Osmanlı fetihlerini yalnızca savaş meydanlarıyla değil, hanedan evlilikleri, diplomatik manevralar ve fethedilen yerleri sisteme entegre etme politikalarıyla da ele alan Ágoston, Osmanlıların hem Doğu’nun hem de Batı’nın bir parçası olduğunu ortaya koyuyor...
Türk okuyucusu için güncellenen ve genişletilen Avrupa’nın Fethi: Osmanlı Cihana Nasıl Hükmetti?, Osmanlı tarihi için yeni bir perspektif sunuyor. Avrupa’nın, Osmanlılar olmadan anlaşılamayacak bir bütün olduğunu gösteren bu eser, tarihseverler için vazgeçilmez bir başvuru kaynağı olacak.