COVID-19 Pandemisi Üzerinden Ulus Devleti Yeniden Düşünmek -Salgın Hastalıklar ve İktidarın Dönüşümü Bağlamında Bir İnceleme

Covid-19 pandemisinin patlak vermesinin ardından dünya çapında liberal demokrasilerde bir merkezileşme ve mutlaklaşma eğilimi ortaya çıkmıştır. Bu kapsamda birçok devlet kamu sağlığını koruma gerekçesiyle olağanüstü tedbirlere başvurmuştur. Üstelik bu devletlerin büyük çoğunluğu salgının başında bu tedbirleri olağanüstü hal rejimlerine başvurmadan hayata geçirmiştir. Bu çerçevede birçok devlette salgına karşı alınan tedbirlerin hukukiliği tartışmalıdır. Diğer taraftan uluslararası sistemin salgın karşısında yeterli varlık gösterememesi nedeniyle her devlet pandemiyle mücadelede tek başına kalmıştır. Bu doğrultuda devlet kapasitesinin ve milli üretimin önemi yeniden hatırlanmıştır. Devletlerin bu şekilde iç kaynaklarına yönelmesi ayrıca refah devleti/sosyal devlet modelinin yeniden öne çıkmasını sağlamıştır. Bu doğrultuda iktisadi alanda Keynesyen politikalar tekrar gündeme gelmiştir. Bu durum aynı zamanda pandemi sonrasında devletlerin kapitalizmin gereklerinden tamamen kaçmasının mümkün olamayacağını da ortaya koymaktadır. Bu sebeple Covid-19 sonrası ulus devletin ve kapitalizmin geleceği merak konusudur. Çalışmada salgın hastalıklar ve iktidarın dönüşümü bağlamında Covid-19 pandemisi üzerinden ulus devletin muhtemel dönüşümü konu edinilmektedir.

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ

BİRİNCİ BÖLÜM

BATIDA ANTİK DÖNEMDEN MODERN DÖNEME SALGIN HASTALIKLARIN İKTİDARIN DÖNÜŞÜMÜNE ETKİSİ

I. Antik Dönem ve Roma Salgınları: İlahi Ceza ve Kolonileştirme

A. Antik Yunan Dönemi: Tanrının Gazabı Olarak Hastalıklar

B. Roma Dönemi: Vatandaşların Sağlığından İmparatorun Bedenine

II. Orta Çağ Salgınları: Cüzzam ve Feodal Düzen

A. Bir Salgın Hastalık Olarak Cüzzam

B. Alınan Önlemler

C. Sosyo-Politik Etkiler

III. Erken Modern Dönem Salgınları: Veba ve Mutlak İktidarın Yükselişi

A. Bir Salgın Hastalık Olarak Veba

B. Alınan Önlemler

C. Alınan Tedbirlere Karşı Verilen Tepkiler: Direnme

D. Sosyo-Ekonomik Etkiler

E. Sosyo-Politik Etkiler

IV. Modern Dönem Salgınları: Çiçek, Kolera, Liberalizm ve Sıhhi Yönetim

A. Dönemin Koşulları ve Salgın Hastalıklara Karşı Yaklaşımlardaki Değişim

B. Özgürlük Talepleri ve Direnme

C. Sosyo-Ekonomik Etkiler: Devletin Refah Sağlama Görevi ve Yoksullar Yasası

D. Sosyo-Politik Etkiler: Nüfusun Öneminden Nüfusun Yönetimine

E. Antik Dönem'den Modern Dönem'e Salgınlar ile İktidar İlişkisi Üzerine Genel Bir Değerlendirme

İKİNCİ BÖLÜM

KORONALİZASYON VE ULUS DEVLETE ETKİSİ

I. Bir 21. Yüzyıl Salgını Olarak Covid-19

II. Genel Sağlık Nedeniyle Hak ve Özgürlüklerin Sınırlandırılması Meselesi

A. Devletler Tarafından Alınan Tedbirler

B. Alınan Tedbirlerin Hak ve Özgürlüklerin Sınırlandırılması Bağlamında Değerlendirilmesi

III. Covid-19 ve Sosyo-Ekonomik Etkileri: Neoliberalizmden Sosyal Devlete

A. Ulus Odaklı Üretimin Öne Çıkışı

B. Refah Devleti/Sosyal Devletin Yeniden Öne Çıkması

IV. Covid-19 ve Sosyo-Politik Etkileri: Ulus Devletin Yükselişi

A. İktidarın Dönüşümü

B. Covid-19 ve Ulus Devletin Yeniden Yükselişi

SONUÇ