Meşşai Mantığın Eleştirisi _{Nakzu’l-Mantık}

İbn Teymiyye’nin Meşşâî mantığının en kapsamlı tenkîdini yapan eserleri günümüz için fevka’l-âde ehemmiyetlidir. Türkiye’de neşredilen kadîm mîrâsımızın mantığa dâir eserlerine baktığımızda umûmen Meşşâî mantığı ile sonradan Fahreddin er-Râzî’nin çizgisinde gelişen mantık eserlerinden oluştuğunu görüyoruz. Malûmdur ki fikrî gelişme, canlılık ancak farklı fikirlerin de bilinmesi, araştırılması ve tartışılmasıyla hâsıl olur.

İbn Teymiyye’nin elinizdeki kitabı, aslında el-İntiṣâr li ehli’l-es̱er isimli kitabının mantıkla ilgili soruya verdiği cevabın bulunduğu kısımdan (ss. 265-341) ibârettir. Kitabın daha önceki baskısı hatâ eseri olarak Naḳżu’l-manṭıḳ ismiyle yayınlanmıştır. Kitabın kısm-ı aʿzamı kitabın girişinden de anlaşılacağı üzere, İmâm’ın selef mezhebi ile müteahhirînin karşılaştırılması hakkında kendisine tevcîh edilen suâle verdiği cevâplardan müteşekkildir. Yani kelâm meseleleri kitabın asıl konusu olup, mantık sadece kitabın son kısmını oluşturmaktadır. Bizim tercümede esâs aldığımız baskının muhakkiki Abdu’r-Rahmân bin Hasen Kâid, eserin girişinde, kitabın ismi hakkında geniş bir değerlendirmede bulunmuştur. Kitabın hem muhtevâ olarak hem de Şeyh Süleymân bin Sehmân’ın kitaba verdiği isim itibâriyle, muhtevâyı en iyi yansıtan bir tercih olduğuna dayanarak, ismini el-İntiṣâr li ehli’l-es̱er olarak tesbit etmiştir. Meşşâî Mantığın Eleştirisi, eser mevsûkiyeti ve müellif ile ilgili metinlerden sonra neşir-tercüme olarak hazırlandı.