Siyah Kuğu _{Olasılıksız Görünenin Etkisi}

Kısmen deneme yazarı, kısmen borsacı ve yatırımcı kimliğine sahip Lübnan doğumlu Taleb (kendisini bir Osmanlı vatandaşı olarak tanımlıyor) yaşamını talih, belirsizlik, olasılık ve bilgi konularına adamış bir düşünür. Kendi hesabına döviz, türev alım satımı yapmaktan, Chicago borsasında bir Wall Street firmaları hesabına işlem yapmaya ve New York Üniversitesi Matematik Bilimler Enstitüsü’nde "olasılık teorisinin risk yönetimine uygulanması" üzerine ders vermeye kadar çok yönlü bir kariyere sahip. Gündemdeki (yetersiz teminatlı mortgage kredilerinin geri dönmemesi sonucu çıkan ve birçok büyük finans kuruluşunun batmasına neden olan) "subprime" kriziyle birlikte, 1987’te New York Borsası’nın çöküşünü de önceden tahmin eden ve 11 Eylül 2001’deki saldırı benzeri bir olayın olasılığını bir hafta önceki bir makalesinde tartışan Taleb’in (Rastlantısalığa Aldanmak) başlıklı ilk kitabıyla bu son yapıtı her iki kitabı da 27 dile çevrilmiş ve New York Times ‘ın çok satanlar listesinde uzun bir süre kalmıştır. Garanti Bankası Masters Özel Bankacılık Birimi’nin davetlisi olarak geçtiğimiz günlerde İstanbul’da finans çevrelerinden ve basından 400 kadar dinleyici önünde bir konuşma yapan Taleb hakkında dünya basınında hayli yazılıp çizildi, Türkiye’de de aynısı olacağı benziyor. Kısaca , "Siyah Kuğu" deyimiyle; olması ihtimal dışı görülen, fakat vuku bulduğunda etkisi çok büyük olan ve bir kez gerçekleştikten sonra, onu daha az rastlantısal kılacak bir açıklama uydurduğumuz olaylar kastedilmektedir. Siyaset ve ekonomi tarihinde olsun, bilim ve teknoloji tarihinde olsun, arkasında iz bırakan hemen hemen tüm olayların birer "Siyah Kuğu" olduğunu hatırlatan yazar, özellikle hayatını riskleri hesaplayarak kazanan insanlara çok önemli bir yeni bakış açısı sunuyor.