Thomas Paine Düşüncesinde Sınırlı Devlet

Peter Linebaugh’nun, “yedi denizin denizcisi, evrensel düşüncenin bilim adamı, harfler cumhuriyeti cemiyetinin düşünürü, sürekli hareket halinde bir seyyah” olarak nitelendirdiği “dünya devrimcisi” Thomas Paine, yaşadığı dönemde düşünceleri İngiltere ve Amerika’da olduğu kadar Fransa’da da etkili olmuş bir Aydınlanma düşünürüdür. Üç devrim girişimi içinde yer almış, devrim Amerika ve Fransa’da başarıya ulaşırken, Britanya’da beklendiği gibi sonuçlanmamıştır. Fransa’da bulunduğu bir dönemde Paine’in ziyaretine gelen Bonaparte, her gece yastığının altında İnsan Hakları’nın bir nüshasıyla uyuduğunu ve dünyanın her şehrine onun altın heykellerinin dikilmesi gerektiğini söylemiştir.Paine’in etkisi, yaşadığı dönemi aşarak günümüze kadar ulaşmıştır. Nitekim bir Amerikan yurtseveri olarak düşünceleri RonaldReagan’dan Barack Obama’ya kadar Amerikan başkanları tarafından alıntılanmıştır.

Paine’i günümüzde hala canlı tutan temel noktalardan biri doğal, toplumsal, siyasal hak ve özgürlükleri korumak adına savunduğu sınırlı devlet düşüncesidir. Sınırlı devlet düşüncesi özellikle John Locke ve takipçileri tarafındandillendirilse de Paine’i farklı kılan devletlerin egemenliklerinden ödün vermeyi düşünmedikleri bir dönemde sınırlı devlet gibi politik bir kavramı gündemde tutması ve bu düşüncesini hem teorik hem de pratik anlamda ateşli bir şekilde savunmuş olmasıdır. Meşru ilkeler üzerine yükselmek isteyen günümüz devletleri için de yol gösterici nitelikte düşünceler ileri süren Paine, dünyayı okuma bilinciyle hareket eden, içinde yaşadığı toplumu ve devleti tahlil etmek isteyen her kesimden insanın başvurabileceği bir kaynak olarak görülebilir. Bu kitapta, Paine düşüncesinde rasyonel ilkeler üzerine kurulu meşru ve özgürleştirici bir devletin temel argümanları tartışılmaktadır.