Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Metin İnceleme ve Değerlendirme

 Sizlerle buluşan bu eser, Türk dili ve edebiyatı eğitiminde uygulamalı bir alan araştırması örneği olarak hazırlanmıştır. Edebiyat öğretmeni olarak çalıştığım yıllarda yaşadığım temel problem, Türk dili ve edebiyatı dersinin temel malzemesi olan metne dair bir yaklaşım bilgisine sahip olmamaktı. Türk dili ve edebiyatı programını okuyamaz, verilmiş metin örneklerine bağımlı bir şekilde dersi yürütmeye çalışırdım. Metin inceleme ve metne yaklaşım noktasındaki bilimsel yetersizliklerimiz, ders esnasındaki çabalarımızı da olumsuz yönde etkilerdi. Özellikle alan uzmanlığına dair uygulamalı becerilerimizin sınırlı oluşu, ders kitabına bağımlı, sadece verilmiş yönergeleri takip eden öğretmenler olmamıza neden oluyordu. Oysa edebiyat öğretmenin en temel özelliklerinden biri ‘metin işçisi’ olma kimliğidir. Metin işçiliği; her türlü değişken altında hedef kitleye uygun tasarımlarla metni dönüştürebilme ve işleyebilme becerisidir. Bu beceri, bilimsel temelli metodik yaklaşımları kullanabilme ve uygulayabilme ile doğrudan ilgilidir.
Bu kitapta metin dil bilimin Türk dili ve edebiyatı eğitiminde uygulanabilirliğine örnek oluşturacak çalışmalara yer verilmiştir. Metin dil bilim bir metnin onu oluşturan tarafından nasıl tasarımlandığını ve bu tasarımın nasıl bir yapı şekillendirildiği ile ilgilenen bilimdir. Bu noktada metin dil biliminin açımlayıcı yapısı; okuma, yazma, konuşma ve dinleme becerileri ile doğrudan ilgilidir. Okuyucular bu çalışmada yer alan açımlayıcı ve özetleyici analiz yöntemiyle, metne yaklaşmaya dair metodik bir yaklaşım kazanacaklardır. Yine bu çalışmada metne dair kazanımların değerlendirilmesi ve bu değerlendirmede kullanılabilecek araçlara ilişkin bilgi ve materyaller sunulmuştur.
Umut ederim ki bu çalışma Türk dili ve edebiyatı eğitimi açısından “uygulamalı” çalışmaların gelişmesine katkıda bulunur.